Czy śledzie w ciąży są bezpieczne?

Wielu przyszłych rodziców, szczególnie kobiet spodziewających się dziecka, zastanawia się nad tym, które produkty są bezpieczne do spożycia w czasie ciąży. Śledzie, obecne często na polskich stołach – zwłaszcza w okresach świątecznych – budzą w tym kontekście mieszane uczucia. Z jednej strony są źródłem cennych składników odżywczych, z drugiej – istnieją pewne ryzyka związane ze spożyciem ryb, zwłaszcza w postaci surowej lub marynowanej. Czy więc śledzie w ciąży to dobry wybór? W tym artykule rozpatrzymy wszystkie za i przeciw, opierając się na aktualnych zaleceniach dietetyków oraz ekspertów od żywienia.

Dlaczego kobiety w ciąży powinny uważać na ryby?

Ryby, choć bogate w białko, kwasy omega-3 i witaminy D oraz B12, mogą stanowić zagrożenie dla ciężarnych kobiet z powodu ryzyka zanieczyszczenia rtęcią oraz obecności pasożytów i bakterii. Rtęć, gromadząca się w organizmach drapieżnych ryb morskich, może negatywnie wpływać na rozwój układu nerwowego płodu. Choć śledzie należą do ryb o stosunkowo niskiej zawartości rtęci, to problematyczne mogą być inne kwestie, jak np. sposób ich przygotowania. Surowe i niedogotowane ryby mogą zawierać listerię, bakterię powodującą listeriozę – chorobę szczególnie groźną dla kobiet ciężarnych i rozwijających się dzieci.

Śledzie marynowane, w oleju czy surowe – które są bezpieczne?

Podczas ciąży warto dokładnie przemyśleć, w jakiej formie spożywa się śledzie:

  • Śledzie surowe – stanowczo odradzane w czasie ciąży. Mogą zawierać pasożyty (np. Anisakis) i chorobotwórcze bakterie.
  • Śledzie marynowane – choć proces marynowania zmniejsza ryzyko obecności patogenów, nadal nie daje stuprocentowej gwarancji bezpieczeństwa. Warto wybierać produkty pasteryzowane lub przygotowywane pod ścisłym nadzorem sanitarnym.
  • Śledzie w oleju – mniej ryzykowne, zwłaszcza jeśli są dobrze przetworzone termicznie. Warto jednak ograniczyć ich spożycie ze względu na wysoką zawartość tłuszczu roślinnego i soli.
Przeczytaj też:  Hip dips – co to jest i jak się pozbyć? 4 ćwiczenia na wgłębienie w biodrach

Najbezpieczniejsze są śledzie, które przeszły obróbkę termiczną – pieczone, duszone lub gotowane. Popularne sałatki śledziowe mogą być spożywane, pod warunkiem że ryba została wcześniej przygotowana w kontrolowanych warunkach i nie była surowa.

Wartości odżywcze śledzi – co zyskujesz jedząc je w ciąży?

Mimo obaw, śledzie są prawdziwą skarbnicą składników odżywczych. Zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (EPA i DHA), które wspomagają rozwój mózgu i siatkówki oka dziecka. Ponadto, są źródłem:

  • Białka – niezbędnego do budowy tkanek płodu;
  • Witaminy D – wspierającej układ odpornościowy i wchłanianie wapnia;
  • Witaminy B12 – wpływającej na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego;
  • Selen, jod i żelazo – istotne mikroelementy dla zdrowia mamy i dziecka.

Dzięki tej zawartości, śledzie – jeśli spożywane z umiarem i w odpowiedniej postaci – mogą być cennym uzupełnieniem diety ciężarnej kobiety.

Ile śledzi można bezpiecznie zjeść w ciąży?

Ekspertki żywieniowe wskazują, że kobiety w ciąży powinny spożywać ryby 2 razy w tygodniu, przy czym należy wybierać gatunki o niskiej zawartości rtęci. Śledź atlantycki czy bałtycki świetnie wpisuje się w te zalecenia, ale należy pamiętać, że nadmiar ryb (zwłaszcza w solonej lub marynowanej formie) może prowadzić do nadmiaru sodu i zwiększonego ryzyka nadciśnienia.

Porcja 100–150 g śledzia raz na kilka dni będzie korzystna, ale zawsze warto zwrócić uwagę na jakość produktu i jego pochodzenie. Najlepiej wybierać śledzie od sprawdzonych producentów i unikać wyrobów niepasteryzowanych sprzedawanych luzem lub prosto z beczki.

Na co zwracać uwagę kupując śledzie w ciąży?

Planując zakup śledzi, kobieta w ciąży powinna być szczególnie ostrożna. Oto kilka praktycznych wskazówek:

  • Sprawdź termin przydatności – śledzie szybko się psują, a stare produkty mogą być siedliskiem bakterii;
  • Wybieraj pasteryzowane produkty – produkty te przeszły obróbkę cieplną, zmniejszającą ryzyko zatrucia;
  • Unikaj wyrobów z dużą ilością konserwantów i dodatków chemicznych – mogą wpływać negatywnie na rozwój dziecka;
  • Zwracaj uwagę na zawartość soli – nadmiar sodu w diecie ciężarnej może zwiększać ryzyko obrzęków i podwyższonego ciśnienia.
Przeczytaj też:  Właściwości lecznicze spermy – jakie są i dlaczego warto z niej korzystać?

Pamiętaj, że kobieta w ciąży powinna unikać także produktów przygotowanych w warunkach niespełniających norm sanitarnych – np. ryb podawanych podczas domowych imprez czy nieznanego pochodzenia wyrobów z bazarów.

Alternatywy dla śledzi – co jeść zamiast?

Jeśli kobieta spodziewająca się dziecka chce zrezygnować ze śledzi lub zachować szczególną ostrożność, może sięgnąć po inne źródła zdrowych tłuszczów i białka rybnego. Doskonałą alternatywą są:

  • Łosoś atlantycki (z hodowli ekologicznej);
  • Pstrąg tęczowy (z kontrolowanych źródeł);
  • Dorsz atlantycki (gotowany lub pieczony);
  • Sardynki w sosie własnym lub oliwie (w puszce – jako produkt pasteryzowany);
  • Makrela pieczona – bogata w DHA i EPA, ale trzeba uważać na zawartość soli.

Pamiętaj, że zawsze ważniejsza od smaku i przyzwyczajeń kulinarnych jest troska o zdrowie Twoje i Twojego dziecka.